Bách vàng - Cupressus vietnamensis

Bách vàng - Cupressus vietnamensis

Bách vàng, còn được gọi là bách vàng Việt Nam, hoàng đàn vàng Việt Nam, trắc bách Quản Bạ hoặc cây ché (danh pháp khoa học: Callitropsis vietnamensis), là một loài cây gỗ mới phát hiện gần đây trong họ Hoàng đàn (Cupressaceae). Loài này có nguồn gốc từ khu vực huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang thuộc miền bắc Việt Nam. Được phát hiện vào tháng 10 năm 1999, nó đã được mô tả là một chi mới với tên khoa học là Xanthocyparis vietnamensis. Loài cây này có quan hệ họ hàng mật thiết với bách Nootka (Callitropsis nootkatensis), và sau đó được chuyển sang chi mới này (Farjon & Hiệp N.T và cộng sự, 2002). Tuy nhiên, sau đó, Little và nhóm nghiên cứu (2004) đã chỉ ra rằng tên chi ban đầu Callitropsis được lấy từ danh pháp khoa học của loài bách Nootka, vì vậy cây bách vàng đã được chuyển về chi này. Hiện chỉ còn khoảng 100 cây còn tồn tại.

>>> Xem thêm bài viết Giá của chậu xi măng hình chữ nhật

Đặc điểm

Trên cùng một cây, có sự khác biệt rõ rệt giữa hai dạng lá. Các cành được bao phủ bởi lá vảy, dẹt, nhọn, sắc, xen lẫn với các cành có lá kim dài, dẹt, xếp thành vòng gồm 4 lá. Nón của cây có hình dạng tương tự như các loài hoàng đàn giả, nhưng chỉ có 4 vảy mọc từ gốc cành lá, không phải từ đỉnh cành như những loài hoàng đàn khác có lá vảy dẹt. Cây mọc trong vùng núi đá vôi ở độ cao từ 700-1.500 m, nơi có nhiều ánh nắng và mưa.

>>> Xem thêm bài viết Gỗ bách vàng

Sử dụng

Loài cây này có gỗ chất lượng tốt, mang một mùi hương thơm dễ chịu và không bị tác động bởi mối mọt. Người dân địa phương sử dụng gỗ hoàng đàn vàng để làm quan tài với niềm tin rằng mùi hương của gỗ này sẽ giữ cho xác không bị hư hỏng. Do đó, các cây hoàng đàn vàng lớn ở độ cao thấp đã bị chặt hạ hoàn toàn, chỉ còn lại các cây nhỏ, cong queo, với cây lớn nhất có đường kính khoảng 40 cm.

Trên thực địa, cây hoàng đàn vàng ra nón và tạo hạt nhưng không tìm thấy cây con mọc lại. Điều này đặt loài cây này trước tình trạng nguy cơ tuyệt chủng, dù đã áp dụng các biện pháp bảo vệ khu vực. Theo tiêu chuẩn của IUCN, hiện trạng của loài cây này được xếp vào cấp CR (Critically Endangered - Cực kỳ nguy cấp).

>>> Xem thêm các bài viết khác https://khuonchaucongcnc.blogspot.com/