Cây Ươi, Một Số Tác Dụng Của Cây Ươi Bay

Cây ươi

Cây ươi sử dụng quả làm dược liệu trị bệnh. Quả ươi có tính mát, vị ngọt nhẹ giúp tiêu độc, thanh nhiệt, trị táo bón, viêm đau cổ họng, gai cột sống…Vị thuốc này thường được đem ngâm với nước ấm cho nở mềm rồi uống.

Tên gọi khác: Cây đười ươi, cây ươi bay, an nam tử, cây bàng đại hải, cây som vang, cây thạch, cây lù noi

Tên khoa học: Scaphium lychnophorum 

Họ: Trôm – Sterculiaceca

 

Đặc điểm cây

Lười ươi là một cây to, cao 30-40m, thân có thể cao 10-20m mà chưa phân nhánh, đường kính thân 0,8-1m. Lá đơn, nguyên hay xẻ thuỳ, mặt trên màu lục, mặt dưới nâu hay ánh bạc, dài 18-45cm, rộng 18-24cm, cuống dài.

Hoa nhỏ, không cuống, họp từng 35 thành chuỳ ở đầu cành. Mỗi hoa cho 1-2 quả đại, dạng lá, hình trứng hay giống như đèn treo, do đó có tên lychnophora (do chữ lychnus là đèn), dài 12- 16cm, rộng 4-5cm ở phần rộng nhất của phía dưới quả. Màu đỏ hay đỏ nhạt, mặt trong ánh bạc, với 4-5 đường gân nổi rõ. Một hạt dài 2,5cm, rộng 1416mm, dày 5-7mm.

Lá xuất hiện vào tháng 3-4 và rụng vào tháng 1, hoa xuất hiện vào tháng 3-4, trước khi lá phát triển.

Quả xuất hiện vào cuối tháng 4 đầu tháng 5 và mở ra trước khi hạt chín. Khi chín quả đại tách ra, hạt còn lại thường nhẵn là quả, có hai cánh, thực tế chỉ là hai thuỳ dạng lá của quả đại. Thịt quả gồm 3 lớp: Lớp ngoài mỏng, lớp giữa dày mẫm.

>>> Xem thêm bài viết Cây cỏ gà là gì? Vị thuốc của cây cỏ gà

Phân bố, thu hái và chế biến

Lười ươi chỉ mới thấy phân bố và được sử dụng, khai thác ở miền Nam nước ta tại những vùng Biên Hòa, Bà Rịa, Bình Định, Bình Thuận, Phú Yên, Quảng Trị cũng có một ít. Ngoài ra còn thấy ở Campuchia (khu vực Kampot, dãy núi Kamchay, Srenhiot). Thái Lan, các đảo thuộc Malaixia.

Vào tháng 4-5, người ta thu hoạch hạt, phơi hay sấy khô: Hạt hình trứng dài 2,53,5cm, rộng l,2-2,5cm, màu nâu đỏ nhạt, trên mặt nhăn nheo, nổi trên nước, nhưng khi ngâm với nước thì sau một thời gian nở rất to, gấp 8-10 lần thể tích của hạt, thành một chất nhầy màu nâu nhạt, trong, vị hơi chát, mát, do đó châu Âu gọi là “hạt nở” (graine gonflante).

Hạt được khai thác rất nhiều ở miền Nam để dùng tại chỗ và xuất khẩu.

Một số tác dụng của cây ươi bay

Trong hạt cây ươi bay có chứa thành phần dinh dưỡng đơn giản, ít calo, giàu chất xơ trong đó có nhiều loại chất xơ hòa tan. Bởi thế mà loại hạt này được ưa chuộng như một nguyên liệu thanh nhiệt, nhuận trường. Ngoài ra, một số vitamin và khoáng chất trong thành phần hạt có tác dụng bồi bổ cơ thể hiệu quả.

Thêm nữa, các hoạt chất sinh học quercetin và axit gallic mang đến cho hạt cây ươi bay khả năng kháng viêm và tăng cường sức đề kháng của cơ thể.

Với những đặc tính trên, hạt đười ươi phát huy tốt tác dụng trong cải thiện những vấn đề sức khỏe liên quan đến năng lượng dư thừa trong cơ thể, được ghi nhận trong các tài liệu nghiên cứu, cụ thể:

Hạt ươi bay giúp làm thư giãn dạ dày và đường ruột, từ đây giúp điều hòa nhu động ruột, giữ ẩm niêm mạc ruột, cải thiện hiệu quả tình trạng táo bón.

Giúp giải nhiệt cho hệ hô hấp đang bốc hỏa để góp phần điều trị viêm họng, viêm amidan, đau họng, ho khan, mất tiếng, khản tiếng...

Giúp giảm thiểu các triệu chứng nổi mẩn, mụn nhọt, rối loạn kinh nguyệt, đau đầu, khó ngủ...

Hỗ trợ điều trị chứng mề đay, chàm, vảy nến.

Ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu, thanh lọc hệ bài tiết.

Hỗ trợ làm sạch đường ruột, cải thiện viêm loét dạ dày, ruột.

Cải thiện thấp khớp, ợ nóng, ngăn ngừa ung thư.

 

Những điều cần biết khi sử dụng hạt đười ươi

Đối tượng có thể sử dụng hạt đười ươi

Mặc dù hạt đười ươi không chứa độc tính nhưng không phải mọi đối tượng đều được khuyến khích sử dụng dược liệu này. Những đối tượng phù hợp sử dụng hạt đười ươi:

Bệnh nhân gặp phải vấn đề về đường tiết niệu.

Người đang bị gai đốt sống cổ.

Người bị nóng gan, nóng trong cơ thể hay nổi mụn nhọt.

Đối tượng thường xuyên bị táo bón.

Những bệnh nhân bị viêm họng hạt, ho khan hay đau rát họng lâu ngày không khỏi.

Người bị viêm họng cấp tính.

Người lớn, trẻ nhỏ bị chảy máu cam.

Liều dùng hạt lười ươi thích hợp nhất

Với người gặp vấn đề nóng trong, viêm họng cần kiên trì dùng từ 4 – 5 hạt lười ươi mỗi ngày, kéo dài trong khoảng 2 tuần.

Người dùng hạt đười ươi để trị bệnh dạ dày, thận hay đốt sống cổ, muốn nhận được hiệu quả tốt nhất cần kiên trì sử dụng trong 1 – 2 tháng.

>>> Xem thêm bài viết Tìm hiểu về gỗ du sam, Ưu điểm và nhược điểm của gỗ Du Sam

Cần lưu ý những gì khi sử dụng hạt đười ươi

Hạt đười ươi khô chưa ngâm qua nước hay chưa nghiền thành bột mịn không thể sử dụng. Vì nếu sử dụng hạt ươi lúc còn khô, khi chúng vào đến dạ dày sẽ ngâm nước bên trong gây cứng ruột, đầy bụng khó tiêu.

Người có hệ tiêu hóa kém không nên tùy ý sử dụng hạt đười ươi.

Với người bình thường muốn sử dụng hạt đười ươi để làm mát cơ thể, mỗi ngày không nên dùng quá 550ml.

Hạt đười ươi không rõ nguồn gốc, có dấu hiệu mốc, mối mọt không nên sử dụng.

Tránh lạm dụng hạt đười ươi với liều lượng lớn để không gặp phải tác dụng phụ làm ảnh hưởng đến sức khỏe.

>>> Xem thêm các bài viết khác https://khuonchaucongcnc.blogspot.com/